Proefschrift: Concurrentie tussen civiele justitiële systemen in de EU

Juristen in een internationale praktijk zijn bekend met het fenomeen: forumschopping. Welke mogelijkheden geeft het internationale privaatrecht om een zaak in verschillende landen aanhangig te maken? Bij welke rechter zijn de belangen van de cliënt het beste gediend of in welk land verwacht ik het beste of snelste vonnis?

Erlis Themeli schreef er aan de Erasmus Universiteit  een proefschrift over onder de naam De Grote Race van Rechtbanken. De studie richt zich op de concurrentie tussen rechtssystemen in civiele zaken in de Europese Unie. Bezien vanuit die rechtssystemen is het een vorm van concurrentie op het gebied van regelgeving, waarin lidstaten partijen proberen aan te trekken om te procederen in hun jurisdicties. De studie laat zien dat bepaalde jurisdicties in de EU concurreren om procederende partijen aan te trekken.

Hoe concurreren systemen van civiele geschillenbeslechting in de EU?’ De onderzoeker noemt een paar voorbeelden. In 2007 publiceerde The Law Society of England and Wales, met steun van het Ministerie van Justitie van het Verenigd Koninkrijk, een brochure genaamd ‘England and Wales: the jurisdictions of choice’ ter promotie van de Engelse rechtbanken als de beste plekken om te procederen in internationale handelszaken. De grote steun voor deze promotiecampagne werd gerechtvaardigd door de grote hoeveelheid zaken waarbij grensoverschrijdende partijen betrokken waren in Engelse rechtbanken. In 2010 was bij bijna 80% van de zaken die voor de Commercial Court in Engeland en Wales werden gebracht een buitenlandse partij betrokken. Grensoverschrijdende zaken droegen een groot deel bij aan de 25,7 miljard pond die in 2015 door juridische ondernemingen werd gegenereerd.

Na dit Engelse initiatief volgden in Duitsland en Frankrijk soortgelijke promotiecampagnes. In 2008 nam Duitsland het initiatief tot de ‘Law Made in Germany’ campagne waarbij het land zijn wetten en rechtbanken presenteert als internationaal, effectief en kostenefficiënt. De intentie van Duitsland is om het gebruik van zijn juridische systeem te promoten bij internationale handelspartijen.

Ook in Nederland zijn dergelijke promotionele activiteiten ondernomen zoals de Wet collectieve afwikkeling massaschade en de Netherlands Commercial Court, waarmee getracht wordt de Nederlandse rechtspraak aantrekkelijk te maken voor grote internationale handelszaken.

Uit Spanje zijn geen campagnes bekend ter promoting van de Spaanse rechtsgang. Er valt ook weinig te promoten. Spanje kent een van de minst efficiënte rechtssystemen. Het proefschrift noemt geen concrete oorzaken, maar uit ervaring weet ik dat deze vooral moeten worden gezocht in inefficiënte regels van het Spaanse procesrecht. Met name kan worden gedacht aan de regeling rond verstekverlening in civiele zaken en het uitgangspunt van twee zittingen, hetgeen met de overvolle justitiële agenda´s tot grote vertragingen leidt. Daarnaast kent Spanje geen deurwaarders, hetgeen een effectieve tenuitvoerlegging van vonnissen in de weg staat en er ook toe leidt dat EU-instrumenten -met name Verordeningen- in Spanje veel van hun effectiviteit verliezen.

Mr M.H. Bressers – Bressers Law
Mr M.H. Bressers is Nederlands advocaat en Spaans abogado en is als zodanig ingeschreven bij de Orden van Advocaten te Den Haag én Barcelona.
Wilt u meer weten over ons kijk dan op onze website https://www.bresserslaw.com/nl